Ritueelbgeleider geeft betekenis aan uitvaart

Plusonline: Ritueelbegeleider geeft betekenis aan afscheid

Deze zomer werkte ik samen met Plusonline voor een aantal artikelen voor hun uitvaartspecial. En een daarvan gaat over ritueelbegeleiden.
In het artikel vertel ik hoe het beroep van ritueelbegeleider ontstaan is, wat een ritueelbegeleider doet, en wat de meerwaarde is van ons werk. Een stuk uit het artikel:

“Steeds vaker willen nabestaanden tijdens de uitvaart iets laten zien van de overledene: iets dat aansluit bij het leven van hun dierbare. Daarom vertellen we verhalen en delen we de belangrijke en bijzondere momenten. En niet alleen dat, we willen graag laten zien wat iemand voor ons betekende, welke rol hij in ons leven speelde en wat we daarvan liefdevol meenemen naar de toekomst. Dat laatste, de vertaalslag van iemands leven naar emotie en betekenis, dát is het terrein van de ritueelbegeleider.

Aan de slag

In de week tussen overlijden en uitvaart haalt de ritueelbegeleider verhalen op met de nabestaanden. Wie was deze persoon? Wat was het beroep, de hobby, de favoriete vakantiebestemming? Maar ook: hoe stond hij in het leven? Wat waren moeilijke momenten? Wat heeft hij u geleerd, wat betekende hij voor u?

Verhalen verbinden

Ritueelbgeleider geeft betekenis aan uitvaart

Ritueelbgeleider geeft betekenis aan uitvaart

Al deze verhalen en anekdotes vormen de basis voor de teksten van de uitvaartdienst. Een ritueelbegeleider werkt vaak met een symbool of een ritueel om het verhaal te bekrachtigen. De ritueelbegeleider gaat voor in de dienst, en zorgt ervoor dat alle losse onderdelen een mooi geheel vormen. Ritueelbegeleiden is maatwerk, want de uitvaart moet naadloos aansluiten bij de wensen en verhalen van de nabestaanden. Iedereen heeft een eigen verhaal, eigen muziek en eigen beelden en symbolen.

Meerwaarde

Afscheid nemen is belangrijk voor het rouwproces. Als het lukt om daar al in die eerste, zo moeilijke week liefdevol en bewust mee om te gaan, vormt dat een fijn houvast in het rouwproces dat volgt. Dat betekent niet dat u niet verdrietig meer bent, of dat het rouwen nooit pijnlijk zal zijn. Maar als u een positieve boodschap hebt verbonden aan de overledene, kunt u ook met een glimlach terugkijken.”

Meer lezen? 

Aan mijn liefste kunst en rouw

“Aan mijn liefste” – kunst voor de rouwende

Zondag was ik op Begraafplaats Daelwijck voor de opening van ‘Aan mijn liefste’, Een prachtig ritueel dat kunst en troost verenigt. Ook bij de gemeente is de beweging weg van de kerken waargenomen en zij herkent een andere omgang met religie & de oude rituelen die bij dood en rouw plaatsvonden. De gemeente Utrecht zocht naar ruimte voor nieuwe rituelen, en vond deze in dit prachtige bouwwerk van Ingeborg Meulendijks. Samen met verschillende instanties, begraafplaatsen is er een traject gestart om op een andere manier een betekenisvol ritueel naar de begraafplaats te brengen: Kunst als troost.

 

Verbinding tussen buiten en binnen

Het idee achter het kunstwerk is een verbinding tussen buiten en binnen. Tussen hier en daar, tussen de levenden en de doden. Het bouwwerk omringt een prachtige eik. De dubbelwandige muren zijn de bewaarplaats voor brieven aan jouw overledene. Aan de buitenwand zijn zachte schrijfnissen vormgegeven. Aan de binnenkant is ruimte voor een gedenktegeltje. Het schuine dak geeft, als het regent, een tranensluier voor de tegeltjes. Over elk aspect is nagedacht en zorgvuldig vormgegeven. 

Daelwijck is een mooie plek en vrij te bezoeken. Het kunstwerk bevindt zich vlak na de ingang op het open veld. Het schrijven van een brief aan een overledene, kan hier in alle rust en contemplatie.  Maar ook als u liever thuis schrijft, of niet in de gelegenheid bent om naar Utrecht te komen is er een oplossing: Postbode Ko zorgt er eigenhandig voor, dat de brieven die gestuurd worden aan ‘Aan mijn liefste’ in de bewaarmuur gepost worden. En daar blijven ze voor altijd.

Een mooi initiatief van de gemeente en van Daelwijck! Wil jij ook een brief sturen aan jouw liefste? Daelwijck is vrij te bezoeken. En als je niet in de gelegenheid bent om de reis naar Utrecht te maken, post je je brief dan aan:

Aan mijn liefste, (eventueel naam van je dierbare)
Floridadreef 11,
3565 AM Utrecht

Voor meer informatie:

https://www.utrecht.nl/…/herdenkingskunstwerk-aan-mijn-lie…/
www.aanmijnliefste.nl

#aanmijnliefste #herinneren #rouw #kunst

Postuum

Postuum: schrijven voor later

Een cadeau ontvangen is altijd leuk, maar ‘when it ticks all the boxes…’ Deze week kreeg ik ‘Postuum’ van Hallmark Nederland een werkelijk prachtig doosje: stevig karton, eenvoudige kleur, gouden opdruk. 
 
‘Postuum’ is een uitnodiging om te schrijven, je verhalen te delen, je advies te geven. Voor je moeder, je partner, je zoon, je beste vriendin. Voor als je er niet meer bent.
Aan wie zou ik schrijven?
Peinzend over wie of aan wie ik zou schrijven, passeren alle opties de revue. Aan mijn kinderen: alle wijze lessen die ik ze nog te leren heb. (Of misschien gewoon geen wijze lessen, maar bemoeizuchtig gezanik. Kinderen moeten hun eigen weg vinden). Aan mijn ouders om ze te bedanken, omdat ze mij geleerd hebben wat doorzetten is, hoe je luistert naar mensen, voor de veilige basis en het onvoorwaardelijke vertrouwen en de liefde die ik van ze krijg. Aan mijn man, die mij altijd neemt zoals ik ben, elke dag weer. Dan ga ik heb vertellen hoezeer ik dat waardeer, en dat ik uitkijk naar nog minstens 3 x 20 jaar met hem. Aan mijn schoonouders, die mij met zoveel liefde op hebben genomen en voor mij, mijn kinderen, mijn gezin een altijd een veilige haven zijn. Maar misschien ook wel aan die vriendin, die ik toen niet begreep, en met wie het contact verwaterd is. Dat ik er nu anders tegenaan kijk. Of misschien wel aan mezelf. (Al wordt dan de naam van het doosje minder toepasselijk: ikzelf kan het na mijn dood niet meer lezen…)
 
Het doosje bevat mooi papier, stevige enveloppen met een gouden opdruk, een pen, en verzegelzegeltjes. En de potentie om jouw verhaal, wat dat dan ook mag zijn, en met wie je het dan ook wilt delen, liefdevol aan het papier te geven. ‘Papieren liefde’. 
 
Postuum zit nog in de conceptfase, een paar vroege vogels zoals ik mogen ‘m eerst uitproberen. Het zet mijn creatieve brein in ieder geval ‘aan’, heerlijk! Voor wie zou jij schrijven?
 
#paperlove #pratenoverlater #alsikdoodben #schrijfliefde #leven #dood #herinnering
Meer informatie vind je hier!
jeugdwijding

een artikel in de Volkskrant

Deze week stond er een artikel in de Volkskrant over de ‘jeugdwijding’, een rite-de-passage voor tieners. Vorig jaar op het celebrantensymposium van Universiteit voor Humanistiek hoorde ik voor het eerst over dit ritueel voor jong volwassenen. Een van de sprekers daar begeleidde jeugdkampen in Zweden.

Een week lang verdiepen jongeren op de drempel van volwassenheid zich in multiculturele, maatschappelijke vraagstukken, in het verkennen van hun plek in de maatschappij. Ze leren over muziek, poëzie, er zijn workshops over publiek spreken en debatteren. Ze spreken over zelfvertrouwen, groepsdruk, seksualiteit, wensen, geloof en dromen. De week wordt afgesloten met een publiek ritueel. Ouders en grootouders zijn getuige van de stap die hun (klein)kind zet naar volwassenheid, van hun groei en ontwikkeling.

Wat een prachtige manier om onze jongeren naar volwassenheid te begeleiden! Een rite de passage voor zowel ouder als kind: Als ouder geef je je kind vertrouwen, ruimte en toestemming om los te laten. Als kind krijg en accepteer je de verantwoordelijkheid, om zelf na te denken, om stappen te zetten naar zelfstandigheid.

Zou jij hiervoor openstaan, voor jouw kind, of voor onze jongeren?

jeugdwijding

Tieners maken een rite de passage door

 

Kiezen

Mag jij kiezen voor een ceremonie op maat?

Deze week hadden wij onverwachte gasten: vier Italianen fietsen van Amsterdam naar Rome voor het project noWalls – moreWords. Om interculturele grenzen te slechten en de gastvrijheid in mensen te vinden. Na het eten vroeg een van hen mij wat ik voor een werk doe.

“I’m a ritual guide, I conduct ceremonies and speak, mainly at funerals.”

Open monden van verbazing. Een andere optie dan vanuit de kerk begraven worden is in hun samenleving ondenkbaar. Met een van hen ging ik het gesprek aan. Hij heeft kinderen en en heeft al bedacht dat zijn kinderen straks zelf moge kiezen of ze bij een kerk willen horen, en hoe dan. En als je dan kiest om er niet bij te horen, hoe geef je dan de momenten vorm die ‘leegvallen’ zonder kerk? Hier had hij nog nooit over nagedacht, hoe dat dan moet als je komt te overlijden.

Een ceremonie, op maat gemaakt, die gaat over jou als mens, en wat jij voor anderen hebt betekend. Vormgegeven door een professional, met behulp van je familie en je vrienden. Waarin jouw eigen muziek, eigen woorden, een eigen kleur en symbool aan bod komen.

Misschien zijn de Italianen, net als steeds meer Nederlanders, óók klaar voor een persoonlijke, op maat gemaakte ceremonie met inhoud!