Tag Archief van: Liefde voor het vak

Nieuwe datum Ritueellab ‘Patchworkgezinnen’: woensdag 11 september

Voor de zomer lukte het net niet met al die drukke collega’s, maar we hebben een nieuwe datum geprikt voor dit mooie thema: Woensdag 11 september! Dan gaan we samen om tafel om het thema ‘Patchworkgezinnen’ nader te bekijken. In een van de vorige labs werd dit idee getipt, dus daar gaan we graag mee aan de slag!  Christien van Bergen is onze gastvrouw in Vinkel, dus weer een zuidelijke  (nou ja, voor mij dan) editie! Het zou mooi zijn om jullie daar (opnieuw) te ontmoeten!

Patchworkgezinnen

Ritueellab 26 juni 2019 Vinkel

Als je aan tafel schuift bij een patchworkgezin, hoe ontdek je dan hoe de hazen lopen? Welke belangen wegen zwaarder, of zijn alle belangen gelijk? Hoe doe je recht aan alles wat er speelt? Welke vragen stel je wel, of juist niet? Maar ook: hoe zou een ritueel voor een patchworkgezin eruit kunnen zien? Hoe verbindt je verschillende generaties en leeftijden aan elkaar voor de toekomst? Wat zijn jouw vragen rondom dit onderwerp?

Wat is dat, het ritueellab?

Het ritueellab is een oefenplaats voor ritueelbegeleiders. Een plek waar we elkaar kunnen ontmoeten, kunnen delen en uitwisselen. Waar we elkaar een kijkje in de keuken kunnen geven, elkaar kunnen inspireren en van elkaar kunnen leren. Ik bereid een paar onderdelen voor, breng een aanzet mee & de rest doen we samen. Ik organiseer het ritueellab voor de vijfde keer & heb er zoveel plezier aan om dit samen met jullie te delen!

Praktisch:

We beginnen om 13.30 uur, ronden af om 16.00 uur. Jouw bijdrage voor koffie, thee & wat lekkers bedraagt € 15,- . Je mag tot 3 dagen van tevoren afzeggen zonder kosten. Stuur me een appje, bericht via FB of mailtje als je erbij wilt zijn, dan zet ik je op de lijst! Kun je dit keer niet, maar wil je wel op de hoogte blijven? Abonneer je even op de nieuwsbrief, dan mis je geen enkel ritueellab meer!

Ik zie je in Vinkel!

Ritueellab: Oefenplaats voor Ritueelbegeleiders

Telkens als ik samen ben met collega-ritueelbegeleiders krijg ik van de interactie & de uitwisseling zóveel energie! En ook gisteren weer bij de kennismaking met een verse ritueelbegeleider bleek weer die behoefte aan ontmoeting. Daarom een nieuw initiatief: het Ritueellab!

Maandagmiddag 8 oktober zijn we te gast bij het Uitvaartcafé van De Uitvaartregisseur in Baarn. Ik zorg voor koffie & wat lekkers. Samen gaan we elkaar ontmoeten, uitwisselen en inspireren. Het thema van dit Ritueellab is ‘vrij spreken’. We gaan oefenen met het loslaten van je tekst, met het vertellen van je verhaal. Ik bereid een paar oefeningen voor om samen uit te voeren.

Ik vraag een bijdrage van € 15,- voor de koffie & thee. Laat me weten of je erbij bent via app, mail of FB!

 

5 jaar

5 x liefde voor mijn vak, 5 x dankbaarheid

5 jaar

Ritueel van dankbaarheid

Al 5 jaar mag ik met veel liefde voor mijn vak ‘vormgeven en voorgaan’, een lustrum! Telkens opnieuw blanco binnenstappen bij een familie. Aanschuiven om te luisteren, te voelen, te kijken wat er nodig is om het afscheid voor deze mensen zo te scheppen dat zij verder kunnen. Een mooi, verrassend beroep, ritueelbegeleider. Soms grappig. Met soms tranen. Maar telkens nieuw, ook na vijf jaar.

Ik wilde mijn lustrum niet onopgemerkt voorbij laten gaan, want sleutelmomenten moet je vieren! Ik vier dit lustrum met het thema ‘dankbaarheid’. Mijn vriendin Inge Sahuleka heeft voor mij met heel veel liefde, precisie en zorgzaamheid vijf kaarten getekend. (En weer aangepast, en nog iets rechter gezet, en nog even iets scherper… 😉 Vorige week ben ik gaan zitten met een pot thee, en ik heb iedereen die op mijn pad als ritueelbegeleider iets heeft bijgedragen, bedankt. En dat waren heel veel mensen. Een tafel vol dankbaarheid!

Waarvoor ben jij dankbaar?

p.s. Wil jij ook een setje kaartjes ontvangen? Laat het me dan even weten, dan stuur ik je er een paar op! #delen

De wetenschap van het ritueel

De wetenschap van het ritueel

Ik krijg vaker de vraag: wat doet zo’n ritueel nou? Hoe zorgt het ervoor dat mijn afscheid mooier of gezonder is? Een en ander wordt mooi uitgelegd in een artikel van The Conversation. Over waarom we afscheidsrituelen nodig hebben: de wetenschap van het ritueel!

Afscheidsrituelen over de hele wereld

Het artikel noemt eerst een paar afscheidsrituelen uit verschillende culturen die tot onze (Westerse) verbeelding spreken. Oude beschavingen gaven al voorwerpen en schatten met de overledene mee naar het hiernamaals. Ook het inzetten van professionele rouwers komt in verschillende culturen voor. Zij vangen tranen, zingen, huilen, zetten de toon van het verdriet. (Dit lijkt mij een fantastische ervaring, maar dat terzijde 🙂 ) Op bepaalde plekken worden de overledenen gemummificeerd om ze zo lang mogelijk te kunnen betrekken in het gewone leven. In de Tibetaanse ‘sky burials’, wordt de overledene aan de elementen overgeleverd. En neemt Moeder Natuur het opruimen van het lichaam voor haar rekening. Allemaal rituelen die door de cultuur of het geloof van die groep mensen gedragen wordt. Je hoeft niets uit te leggen. Alles gaat zoals het altijd gaat en alle betrokkenen weten hoe, voelen waarom, en doen de handelingen die ze moeten doen.

Verzonnen rituelen?

Vaak hoor ik bij het eerste contact met ‘mijn’ families dat ze ‘geen poppenkast’ willen, ‘geen poespas’. De viering moet mooi en eigen zijn, maar het mag ook niet te buitenissig. En als ik uitleg dat een ritueel écht iets toevoegt, dat het houvast biedt voor later op je rouwpad, is dat soms lastig om te vatten. Maar hoe werkt dat dan bij zo’n ‘verzonnen’ ritueel? Op welke manier vervult een nieuw ritueel de behoefte aan troost, aan houvast?

De wetenschap van het ritueel

Op Harvard University zijn experimenten gedaan die laten zien dat zelfs zelfverzonnen rituelen ervoor zorgen dat mensen minder intens rouw ervaren. Doordat wij  iets kunnen doen, vergroot het ons gevoel van controle. Rituelen zorgen ervoor dat we ons minder hulpeloos voelen. Andersom laat onderzoek ook zien dat mensen die helemaal niets doen aan afscheidsrituelen juist vaker last hebben van langere, of complexere rouw.

Naast dat rituelen ons grip geven op de rouw die we ervaren, zorgt het samen uitvoeren ervan er ook voor dat we minder stress ervaren, en vergroot het de sociale cohesie. Het gevoel dat we samen in hetzelfde schuitje zitten, reduceert ook de onrust. Gedeelde smart is halve smart!

Uit het artikel:

De wetenschap van het ritueel

Experiments conducted at Harvard University, for example, showed that rituals – even simple rituals just invented by the researchers – reduce people’s feelings of grief, including grief over the death of a loved one. These studies also revealed that rituals aid bereavement by increasing people’s sense of control. That is, rituals help us to feel less helpless in the face of loss. This evidence also complements previous findings from studies that associate absence of mortuary rituals with prolonged grief.

Rituals may also serve to stave off our own anxieties concerning mortality. Certainly, studies have shown that people’s behaviour becomes ritualised – more rigid and repetitive – when they are put in stressful situations, which researchers interpret as being a means of reducing anxiety. Furthermore, group rituals, particularly those involving synchronous behaviour, also foster a sense of social cohesion that can help us to feel more physically formidable: rituals bind us together, which helps us when we are feeling threatened.

 

Geen poppenkast, dus. Geen poespas. Maak in jouw afscheidsviering ruimte voor een ritueel. En ervaar zelf dat een ritueel je helpt om op een verantwoorde manier je rouw vast te pakken. Met een helend resultaat, door de wetenschap van het ritueel.

 

Science café: Dood, de Kunst van het Sterven

Een drukbezocht Science Café gisterenavond in Tivolivredenburg. Hoe kan dat ook anders met een onderwerk als ‘Dood, de kunst van het sterven”? De drie experts vertegenwoordigden een mooie ‘voor, tijdens, en na’ het sterven.

Voor

Als eerste wordt Saskia Teunissen geïntroduceerd: als Hoogleraar Palliatieve Zorg en Hospice Zorg heeft zij van als ons levenden een van de ruimste ervaringen met sterven en stervenden. Zij vertelt over het onderzoek dat gedaan wordt naar stervenden en hoe zij zich voelen. Mooi om te horen hoe palliatieve zorg zich richt op niet alleen de stervende, maar ook op de naasten. Ook hoor je in haar relaas de aandacht voor (daar zijn ze weer!) de vier niveaus van de mens. De fysieke aspecten van het stervensproces krijgen ruim aandacht, maar daarbij wordt ook de emotionele kant, de cognitieve insteek of het zingevingsaspect niet uit het oog verloren. Juist rondom sterven heel belangrijk!

Sketch Notes door @Skriptdesign

Dood, de kunst van het sterven

Tijdens

De tweede expert is Jean-Pierre Wils, is hoogleraar Praktische filosofie en bracht zijn visie op (veranderende) rouwrituelen ter tafel. Hij neemt waar dat we als rouwenden in onze drang naar individualisering en ons gebrek aan gedeelde wereldbeschouwelijke visie, niet meer de troost of houvast ervaren die uitging van een gezamenlijk gedragen (religieus) ritueel. In onze zoektocht naar een ‘uniek uitvaartevenement’, komt de aandacht steeds meer te liggen op biografie, op de overledene, in plaats van op het onvermijdelijke overgangsmoment van sterven, van het loslaten dat voor iedereen hetzelfde is. Fijn om te weten dat er steeds meer ritueelbegeleiders zijn, die juist in deze tijd van individualisering wél oog hebben voor wat elke nabestaande nodig heeft, hoe troost van een gezamenlijk ritueel kan doorwerken in het leven zonder, en hoe veel van mijn collega’s werken, niet vanuit een commercieel motief, maar vanuit de overtuiging dat de mens een intrinsieke behoefte heeft aan gedeelde ritualiteit.

Na

De ‘na’-mevrouw is Mariken Spuij. Haar boek ‘Rouw bij Kinderen en Jongeren’ is een absolute aanrader voor elke professional die met kinderen en verlieservaring werkt. Zij weet handig en snel een aantal rouwmythes te ontkrachten: alle rouw is normaal, er zijn verliesgerichte handelingen en herstelgerichte handelingen en verdriet en pijn hóren erbij. Haar ervaringen met gezinnen en kinderen in rouw geven snel inzicht wat zich allemaal kan voordoen en benadrukken dat elke rouw toch weer anders is, elke situatie verschillend.

Dood, de kunst van het sterven

Uit de vragenstellers spreekt weer de behoefte aan duidelijkheid: wat kunnen we doen om rouw te slim af te zijn, wat zijn ‘best practices’, hoe bereiden we ons het beste voor? Het antwoord: de natuur doet dat voor ons. Die zorgt voor het stervensproces. En de achterblijvers kunnen het beste maar goed opletten, luisteren, bespreken wat zij nodig hebben om een stap te zetten. Voor iedereen anders, voor elk mens opnieuw.

De dood laat zich niet ontrafelen, maar ze hoort er altijd doodgewoon bij. Net als poep. Want daarover gaat het volgende Science Café. Voor het blog van Studium generale over deze avond: klik hier. 

De prachtige Sketch Notes van gisterenavond zijn van de hand van @Skriptdesign